Frans RIJCKHALS (1609-1647)
Frans Rijckhals wordt op 3 mei 1609 in Middelburg geboren.
De etappes van de opleiding van Frans Rijckhals zijn niet bekend. Hij is waarschijnlijk leerling geweest van Adriaen Pietersz. van de Venne want er zijn veel stilistische overeenkomsten. Beide schilders beheersten bijvoorbeeld de ruime en soepele schilderstijl, maar wel met met veel oog voor detail. Hun manieren om om te gaan met kleuren liggen ook zeer dicht bij elkaar. Van de Venne was in die periode trouwens in Middelburg. Daarna zou Rijckhals naar Holland zijn gegaan, naar Rotterdam, waar hij zijn opleiding zou hebben afgerond.
De eerste schreden
Het eerste bekende werk van Rijckhals is van ongeveer 1630. In 1633 en 1634 gaat Rijckhals naar Dordrecht. Aan het eind van deze reis wordt hij lid van het gilde van de stad en komt hij in contact met Aelbert Cuyp en Benjamin Gerritz Cuyp. Bij die gelegenheid staat Rijckhals, samen met andere schilders van die tijd, mede aan de wieg van het Hollands realisme.
De schilder verblijft ook kort in Antwerpen, wellicht om er samen te werken met David Teniers de Jonge in diens ateliers. Daarna keert hij definitief terug naar Middelburg.
Einde loopbaan
In de periode 1640-1644 schildert Frans Rijckhals zijn mooiste stillevens. Zijn werk wordt nog steeds gewaardeerd om de hoge kwaliteit. Vooral zijn stillevens zijn gemaakt met harmonieuze en transparante kleuren. Het merendeel van zijn schilderijen beelden echter schuren en stallen uit, evenals interieurs van boerenhuizen met naast elkaar vee, pluimvee, vaatwerk en groenten. De kunstenaar schenkt in die werken veel aandacht aan details en beheerst op meesterlijke wijze de lichtinval, vooral in zijn late werken. Zijn werken stralen een zekere rust uit, dankzij een onbetwistbare beheersing van de techniek.
Hij heeft ernstige gezondheidsproblemen, die hem trouwens aan het eind van zijn leven hebben belet te schilderen, en hij sterft in 1647 in zijn geboortestad waar hij wordt begraven in de Koorkerk.
Bibliografie
BERGSTRÖM, I.
- 1949, « Twee onbekende stillevens van François Ryckhals », in Oud Holland – Journal for Art of the Low Countries 64, n°1 : 20-24.
HERMAN BUMA, J.
- 1994, François Ryckhals 1609-1647, een schilderende magiër uit Middelburg, Goes, De Koperen Tuin.
MEIJER, F. G.
- 2019, Franchoys Ryckhals. Een zeeuwse meester uit de gouden eeuw, Amsterdam, Zwolle.
Deze kunstenaar wordt getoond in het kader van onze tentoonstelling « Een wandeling langs schilderijen van Dürer tot Tiepolo ». Meer informatie hier.